به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، وبینار آموزشی «اهمیت و مدیریت نماتدهای انگل گیاهی در نهالستان‌های مرکبات ایران» با تدریس فرحناز جهانشاهی عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، نماینده و دبیر انجمن نماتدشناسی ایران برای مرکبات‌کاران، کارشناسان فنی، نهالستان‌داران و بهره‌برداران علاقه‌مند در سطح ملی برگزار شد.
وی در ابتدا عنوان کرد: با توجه به سطح بالای زیر کشت مرکبات در ایران و جایگاه اقتصادی و معیشتی ویژه‌ای که این محصول در مناطق مرکبات‌خیز کشور دارد، موضوع سلامت و کیفیت نهال‌های مرکبات در مرحله احداث باغ، بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد.
جهانشاهی در این وبینار آموزشی، بر تهدید جدی و پنهان نماتدهای انگل گیاهی در نهالستان‌های مرکبات تاکیدکرد و گفت: از مهمترین گونه‌های خسارت‌زا در ایران و جهان می‌توان به نماتد ریشه‌گرهی، نماتدهای مولد زخم ریشه و نماتد ریشه مرکبات اشاره کرد. نماتد ریشه مرکبات به‌عنوان نماتدی اختصاصی برای مرکبات، در بسیاری از باغ‌های کشور شناسایی شده و می‌تواند تا ۵۰ درصد کاهش عملکرد و حتی در صورت آلودگی شدید و برهمکنش با سایر تنش‌های زنده و غیرزنده، مرگ کامل نهال یا درختان جوان را به‌دنبال داشته باشد.
این محقق نماتدشناس با تاکید بر اینکه ریشه مشکل، از نهال آغاز می‌شود، خاطرنشان کرد: مهمترین گام برای احداث باغ مرکبات پایدار و پرمحصول، استفاده از نهال‌های سالم و عاری از آلودگی به نماتد است. در همین راستا، ضرورت احداث نهالستان‌ها با رعایت اصول بهداشت زراعی، اطمینان از سلامت خاک، طراحی سیستم آبیاری کنترل‌شده، ضدعفونی ابزار و ماشین‌آلات کشاورزی، محصور نمودن نهالستان‌ها، رعایت فاصله مناسب از باغات آلوده و پایش‌های منظم و مستمر بسیار مهم است.
دبیر انجمن نماتدشناسی ایران همچنین بر لزوم تهیه نهال تنها از نهالستان‌های دارای مجوز رسمی و گواهی بهداشت گیاهی تأکید کرد و گفت آلودگی در برخی واحدهای غیرمجاز می‌تواند موجب انتقال بیماری به باغ‌های اصلی و افزایش هزینه‌های مدیریت آلودگی در سال‌های بعد شود.
جهانشاهی نحوه نمونه‌برداری اصولی از خاک و ریشه، شرایط ارسال به آزمایشگاه تخصصی، و روش‌های استخراج نماتدها با استفاده از روش‌های استاندارد را تشریح کرد و همچنین چرخه زندگی نماتدهای انگل گیاهی و ویژگی‌های گونه‌هایی که سیکل کوتاه، داخلی و ساکن دارند و با تعداد کم هم حتی یک عدد می‌توانند در آینده خسارت‌زا باشند، را توضیح داد وی در ادامه بیان کرد در بخش مدیریت، بر اهمیت احداث نهالستان در شرایط کنترل‌شده و رعایت اصول ضدعفونی بایستی تاکید شود. و توصیه کرد از به‌کارگیری سموم شیمیایی موسوم به نماتدکش در باغات مرکبات پرهیز شود، چرا که این ترکیبات نه‌تنها اثربخشی پایینی در شرایط باغ دارند، بلکه موجب آلودگی محیط زیست، تخریب خاک و آسیب به میکروارگانیسم های مفید می‌شوند. داشت صحیح درختان آلوده (مدیریت تغذیه، آبیاری و کوددهی هدفمند)، یکی از ارکان اصلی کاهش جمعیت و کنترل تدریجی خسارت نماتد ریشه مرکبات در باغاتی است که قبلاً آلوده شده‌اند.
وی به عنوان یک راهکار زیرساختی، لزوم حضور متخصصان نماتدشناس و تاکسونومیست در کلینیک‌های گیاهپزشکی سراسر کشور، برای انجام شناسایی دقیق، نمونه‌برداری علمی، تشخیص گونه‌ای و ارائه نسخه مدیریتی مبتنی بر واقعیت را از اولویت‌های مهم در مسیر مدیریت پایدار نماتدها برشمرد.
جهت دریافت اخبار در کانال ایتای موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور کلیک نمایید
جهت دریافت اخبار در کانال ایتای سازمان تات کلیک نمایید