به گزارش روابط عمومی موسسه، سخنرانی علمی-ترویجی طرح یاوران تولید با موضوع «آشنایی با بیماری باکتریائی نواری گندم و نحوه مبارزه با آن» توسط آقای دکتر علی علیزاده علی‌آبادی روز سه‌شنبه مورخ 25 آذر‌ماه سال‌جاری به وسیله بخش امور پژوهشی و فناوری موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور به صورت ویدئو کنفرانس با حضور اعضای هیات علمی، محققین و کارشناسان حوزه کشاورزی و ترویج در سطح ملی برگزار گردید.

بیماری باکتریایی نواری غلات  (Bacterial leaf strip , Bacterial leaf sterak)  برای نخستین بار در سال 1902 از روی گندم .L  Triticum aestivum  و در سال 1917 از روی جو و به دنبال آن چاودار (.Secale cerealis L)  و تریتیکاله شناسایی و معرفی شدند. این بیماری از گذشته تاکنون از کشورهای متعددی گزارش شده است و در دامنه وسیعی از وضعیت های متفاوت آب و هوایی مانند آب و هوای معتدل ، مناطق مرتفع با بارندگیهای زیاد و مناطق گرم با شبهای خنک و دارای تغییرات ناگهانی دمایی و نیز در شرایط گرم و مرطوب، میتواند خسارتزا باشد. این بیماری در کلیه قاره های جهان به صورت پراکنده وجود دارد. میانگین خسارت این بیماری در حدود 10% تخمین زده شده است اما گاهی خسارت این بیماری در برخی مناطق به بیش از 40% محصول نیز رسیده است.  این بیماری در سال 1989 از مزارع گندم و جو در استان کرمان جمع آوری ، جداسازی، شناسایی و گزارش شد. عوامل این بیماری روی گندم و جو در ایران به ترتیب عبارت اند از  Xanthomonas translucens pv.hordei, Xanthomonas translucens pv.cerealis  ایزوله های مختلف جمع آوری شده از این دو پاتووار در ایران از نظر بیماریزایی متنوع بوده و از لحاظ مولکولی نیز براساس آزمون RFLP   در چند گروه قرار گرفتند. واکنش 40 رقم رایج گندم در ایران و 12 رقم ایرانی و خارجی جو در برابر این بیماری مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت و اگرچه رقم مقاومی مشاهده نگردید ولی حساسیت  و مقاومت این ارقام در برابر این بیماری متنوع گزارش شد. شدت این بیماری در دهه های 60، 70 و 80 روی گندم و جو بسیار کم بود. متاسفانه در سالهای اخیر خسارت این بیماری در مزارع گندم آبی بسیاری از مناطق کشور بالاتر از سطح زیان اقتصادی و نگران کننده ارزیابی شده است. بیشترین آلودگی در مزارع گندم استانهای خراسان رضوی، لرستان، همدان ، زنجان ، کرمانشاه، فارس، کردستان، چهارمحال بختیاری و جنوب کرمان مشاهده شده است. علایم پوشینه سیاه   Black chaff   نیز برای اولین بار در مزارع گندم برخی از استانها (مانند استان لرستان و همدان) مشاهده شد. علایم روی برگ به صورت خصوط و نوارهایی به رنگ زرد یا قهوه ای شفاف ظاهر میشود. علایم روی سنبله گندم معمولا به صورت نوارهای قهوه ای روشن ، تیره تا سیاه روی گلوم‌های سنبله گندم ظاهر می‌شود. به همین دلیل نام دیگر این بیماری  Black chaff  است. باکتری عامل نواری غلات محدود به شرایط آب و هوایی مرطوب و معتدل است. مناسبترین درجه حرارت برای توسعه و گسترش این بیماری 25 تا 30 درجه سانتیگراد گزارش شده است. این بیماری میتواند بر روی علفهای هرز، گراسها، روی گیاهان چندساله ای چون  Phleum pretense, Bromus inermis  زمستانگذرانی کند. این باکتری میتواند در کاه و کلش آلوده در شرایط مزرعه و آزمایشگاه (27 درجه سانتیگراد) به صورت زنده و بیماریزا باقی مانده و از سالی به سال دیگر منتقل شود با زیر خاک نمودن کاه و کلش آلوده میزان باکتریهای زنده و بیماریزا به شدت کاهش خواهد یافت. تناوب زراعی ، استفاده از بذر سالم و عاری از آلودگی ، مبارزه با علف‌های هرز گرامینه، کاشت کولتیوارهای متحمل و ضدعفونی بذور با سموم مسی از راه‌های کنترل و مدیریت بیماری لکه نواری غلات می‌باشند.