پیرو هماهنگی به عمل آمده توسط روابط عمومی مؤسسه و بنا به درخواست خبرگزاری ایسنا، آقای مهندس حسین خبازجلفایی عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، روز شنبه 29 شهریورماه سال‌جاری مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با عنوان «چگونه در منزل قارچ پرورش دهیم» به آدرس لینک زیر انجام داد:
https://www.isna.ir/news/99062921741
آقای مهندس خباز در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه پرورش محدود قارچ خوراکی دکمه‌ای برای مصارف خانگی در هر مکانی که بتوان شرایط را برای آن فراهم کرد، امکان‌پذیر است، گفت: پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای نیاز به فضایی حداقل به مساحت ۴۰ مترمربع دارد که بتوان در تمام طول سال با وسایل گرمایشی یا سرمایشی دمای آن را کنترل و با دستگاه مناسب، رطوبت نسبی حدود ۸۵ درصد فراهم کرد. به این ترتیب در هر محلی از جمله خانه که چنین فضایی موجود باشد با رعایت نکات بهداشتی می‌توان قارچ خوراکی دکمه‌ای پرورش داد.
وی ادامه داد: لازم است فضایی که برای پرورش در نظر گرفته می‌شود از اتاق‌های مسکونی فاصله مناسبی داشته باشد تا حشراتی که در بستر پرورش جمع می‌شوند به فضای مسکونی خانه راه نیابند. در ضمن دیوارها، سقف و کف آن نیز سیمانی باشد، زیرا دیوارهای گچی به دلیل رطوبت بالا که برای باردهی قارچ لازم است، تخریب می‌شوند. به این ترتیب انباری‌ها یا زیرزمین‌های منازل یا سایر مکان‌های بلااستفاده به شرطی که بتوان دما و رطوبت آن را کنترل کرد می‌تواند محل مناسبی برای پرورش قارچ دکمه‌ای باشد.
این عضو هیات علمی موسسه گیاه‌پزشکی اضافه کرد: بعد از تعیین مکان مناسب پرورش باید بستر پرورش شامل کمپوست و خاک پوششی را از بازار خریداری کرد. بسته‌های کمپوست موجود در بازار حدود ۱۷ تا ۲۰ کیلوگرم وزن دارند که در شرایط مناسب حدود ۲۰ درصد یعنی حدود 5/3 تا ۴ کیلوگرم قارچ می‌دهند. این بسته‌ها به صورت آماده حاوی بذر قارچ خوراکی هستند که توسط شرکت‌های تولیدکننده، عرضه می‌شوند و بسته به میزان فضایی که برای پرورش موجود است می‌توان تعداد مناسبی از آنها را خریداری کرد. اگرچه قفسه بندی اتاق پرورش این امکان را می‌دهد تا از کل فضا استفاده کرد ولی می‌توان بسته‌های کمپوست را صرفاً در کف اتاق و روی پایه‌های مناسب قرار داد. پایه‌ها باید از جنسی انتخاب شوند که در اثر رطوبت خیس نشده و کپک نزند مثل بلوک های سیمانی یا سبدهای پلاستیکی.
مسئول آزمایشگاه بیماریهای قارچ‌های خوراکی در مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور گفت: بسته‌های کمپوست که از بازار تهیه می‌شود سر بسته هستند. بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز باید پوشش رویی آنها را کنار زد و سطح آنها لایه‌ای از خاک پوششی به ضخامت تقریباً ۵ سانتی متر ریخت و دوباره پوشاند. بعد از حدود ۱۰ روز روکش را برداشته و هوادهی شود تا کلاهک‌های قارچ دکمه‌ای ظاهر شوند. در طی این مدت که رشد رویشی انجام می‌شود باید دمای اتاق پرورش بین ۲۵ تا ۲۷ درجه سانتی گراد باشد.
به گفته وی رطوبت جزئی مورد نیاز نیز با آب‌پاشی دیوارها و کف اتاق حاصل می‌شود. اما برای ظهور کلاهک‌ها و ادامه باردهی دمایی بین ۱۶ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد و رطوبت حدود ۸۵ درصد نیاز است که در اتاقی به مساحت ۴۰ متر مربع با دو دستگاه بخور خانگی (بخور گرم و سرد برای زمستان و تابستان) و آب‌پاشی مداوم دیوارها و کف اتاق می‌تواند تامین می‌شود ولی استفاده از دستگاه‌های رطوبت ساز کوچک ارجحیت دارد.
این عضو هیات علمی مؤسسه گیاه‌پزشکی، آفات (حشرات و کنه‌ها) و بیمارگرها (قارچ‌ها، باکتری‌ها و نماتدها) را یکی از مشکلات اصلی در پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای دانست که اگر اصولی کنترل نشوند می‌توانند در مواردی کل محصول را از بین ببرند.
آقای مهندس خباز در پایان افزود: از آنجاکه قارچ دکمه‌ای، لذیذترین قارچ خوراکی است و پرورش آن در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد، بسیاری از مردم علاقه‌مند به پرورش آن هستند. با این حال باید توجه کرد مراحل پرورش این قارچ نکات ظریف کلیدی دارد که اگر رعایت نشود نمی‌توان محصولی باکیفیت و کمیت مناسب برداشت کرد. بنابراین تمام افراد علاقمند به پرورش قارچ دکمه‌ای در منزل بهتر است در دوره‌های آموزش عملی مرتبط شرکت کنند تا وقت و هزینه آنها به تولید محصولی باکیفیت منتج شود.
مصاحبه اختصاصی آقای مهندس خباز با خبرگزاری ایسنا در مورد«بهترين زمان پرورش قارچهاي دكمه اي»
پیرو هماهنگی به عمل آمده توسط روابط عمومی مؤسسه، آقای مهندس حسین خبازجلفایی عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، روز سهشنبه 18 شهریورماه سال‌جاری مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درخصوص «بهترين زمان پرورش قارچهاي خوراكي» به آدرس لینک زیر انجام داد:
https://www.isna.ir/news/99061813245
آقای مهندس حسين خباز جلفائي در این مصاحبه مهم‌ترین علت بازدهی پایین پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای در تابستان به خصوص در کارگاه‌های کوچک و منازل را به دلیل وقوع دمای بالا در این فصل بیان کرد و گفت: بهترین زمان برای پرورش قارچ دکمه‌ای پاییز، زمستان و بهار است.
وي در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای در تابستان با مشکلات جدی همراه است، زیرا برای باردهی هر دوره از پرورش این قارچ که حدود یک ماه طول می‌کشد، دمای ۱۸-۱۶ درجه سانتی‌گراد لازم است. این دما در تابستان با صرف هزینه بالا به سختی توسط وسایل سرمایشی قابل حصول است، بنابراین هزینه تمام شده تولید بالا می‌رود.
ايشان در ادامه گفت: اغلب بیمارگرهای قارچی، باکتریایی، نماتدی و حشرات که اغلب در طی مراحل پرورش قارچ خوراکی خسارت‌زا هستند، در دمای بالا (۳۰-۲۰ درجه سانتی‌گراد) به سرعت رشد و تکثیر می‌یابند. به عنوان مثال مگس‌ها و کنه‌ها که ریسه‌های قارچ خوراکی را می‌خورند، کلاهک‌ها را سوراخ می‌کنند و از طرفی ناقل انواع بیماری‌ها در سالن پرورش نیز هستند، در دمای بالا، دوره رشد کوتاهی دارند. به این معنی که اگر دوره رشد مگسی در دمای ۲۰ درجه سانتی‌گراد ۲۱ روز است، در دمای ۲۵ درجه می‌تواند به ۱۱ روز کاهش یابد. بنابراین در مدت زمان کمی جمعیت آنها دو برابر می‌شود.
وی افزود: در این حالت، تولیدکنندگان نیز برای اجتناب از کاهش محصول خود به استفاده از سموم مختلف و مواد شیمیایی ضدعفونی کننده مبادرت می‌ورزند که این امر نیز به نوبه خود هزینه تولید را بالا می‌برد. مهم‌تر اینکه به دلیل خاصیت جذب بالای کلاهک‌های قارچ دکمه‌ای، مواد شیمیایی به راحتی جذب آن شده و برای سلامتی مصرف کنندگان مضر است.
مسئول آزمایشگاه بیماریهای قارچ‌های خوراکی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، یکی دیگر از معایب پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای در فصول گرم سال را بروز جمعیت‌های مقاوم بیمارگرها و حشرات به قارچ‌کش‌ها و حشره‌کش‌ها عنوان کرد و گفت: مصرف زیاد این مواد شیمیایی که ناشی از فراوانی عوامل بیماری‌زا و حشرات در دمای بالای سالن پرورش است باعث بروز جمعیت‌های مقاوم آفات و بیمارگرها می‌شود. به مرور این جمعیت مقاوم جایگزین جمعیت حساس به سموم شده و حتی در فصول خنک سال نیز با مصرف سموم از بین نمی‌روند. بنابراین علی رغم مصرف زیاد و متنوع قارچ‌کش‌ها و حشره‌کش‌ها، بیمارگرها و آفات همچنان خسارات جبران ناپذیری وارد می‌کنند.
آقای مهندس خباز جلفایی در پایان گفت: مزارع بزرگ پرورش قارچ خوراکی در کشور ناگزیر هستند با استفاده از تجهیزات مدرن و صرف هزینه زیاد، تولید خود را در تمام سال حفظ کنند ولی به پرورش دهندگان قارچ در کارگاه‌های کوچک و تولیدکنندگان خانگی توصیه می‌شود از پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای در شرایطی که دمای محیط بالا است اجتناب کنند. زیرا سرد کردن سالن یا اتاق پرورش در شرایطی که دمای محیط بالا است دشوارتر و گران‌تر از گرم کردن آن در دمای پایین محیط است. ضمن اینکه با مصرف بیش‌تر سموم در فصول گرم سال هم سلامت مصرف کنندگان قارچ خوراکی به خطر می‌افتد و هم به دنبال بروز جمعیت‌های مقاوم در بیمارگرها و حشرات، تولید در فصول خنک سال نیز با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
مصاحبه اختصاصی آقای مهندس خباز با خبرگزاری ایسنا در مورد شایع‌ترین علت خشكیدگی تابستانه درختان گیلاس
پیرو هماهنگی به عمل آمده توسط روابط عمومی مؤسسه، آقای مهندس حسین خباز جلفایی عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، روز پنجشنبه 6 شهریورماه سال‌جاری مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درخصوص شایع ترین علت خشکیدگی تابستانه درختان گیلاس به آدرس لینک زیر انجام داد:
https://www.isna.ir/news/99060605175/
آقای مهندس خباز در این مصاحبه مهم‌ترین و شایع‌ترین علت خشکیدگی درختان گیلاس در باغات تهران و البرز در سال های اخیر و در این فصل را بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه عنوان کرد.
وی در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: این بیماری یکی از بیماریهای رایج درختان گیلاس در ماه‌های تیر، مرداد و شهریور است که در استان‌های تهران و البرز برخی درختان گیلاس (عمدتاً ۵ تا ۲۰ ساله) در حالی که میوه دارند، دچار خشکیدگی می‌شوند.
وی مهم‌ترین علت این خشکیدگی را بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه در اثر قارچی به نام فیتوفترا بیان کرد و افزود: این قارچ بیمارگر توسط نهال آلوده و یا آب آلوده وارد باغ می شود و با رشد خود در بافت‌های ریشه درختان به مرور ریشه آنها را می‌پوساند و در نتیجه در ماه‌های گرم سال که ریشه باید نیازهای آب و غذایی درخت مملو از میوه و برگ را فراهم کند، قادر به این امر نبوده لذا درختان دچار خشکیدگی می‌شوند.
این عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور در ادامه راه‌های پیشگیری از بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه را عنوان کرد و گفت: تهیه و کاشت نهال سالم گیلاس از نهالستان‌های مورد تأیید مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی نهال و بذر، تبدیل آبیاری کرتی یا نهری به آبیاری قطره‌ای از راه های پیشگیری از این بیماری است.
به گفته وی بررسی‌های میدانی نشان داده است که بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه عمدتاً در باغاتی دیده می‌شود که آبیاری آنها با روش های قدیمی کرتی یا نهری انجام می‌شود. در این باغات مشاهده می‌شود در یک کرت یا در مسیر یک نهر، درختان به صورت سریالی در ماه‌های تیر و مرداد و طی چند سال خشک می‌شوند. بنابراین اصلی‌ترین روش پیشگیری از این بیماری مدیریت آبیاری است. با توجه به حمایت‌های وزارت جهاد کشاورزی در استفاده از روش‌های نوین آبیاری و پرداخت بخش قابل توجهی از هزینه‌های ایجاد آبیاری قطره‌ای در باغات کشور، اکیداً توصیه می‌شود آبیاری قطره‌ای جایگزین آبیاری نهری یا کرتی شود. به این ترتیب نه تنها از بروز و گسترش بسیاری از بیماریهای مربوط به ریشه و طوقه درختان به خصوص بیماری مذکور جلوگیری می شود بلکه در مصرف آب نیز صرفه جویی خواهد شد.
آقای مهندس خباز جلفایی در پایان گفت: استفاده از قارچ‌کش‌های شیمیایی برای درمان این بیماری کارایی کافی ندارد، زیرا علایم بیماری زمانی ظاهر می‌شود که بخش زیادی از ریشه درخت پوسیده است. بنابراین مصرف قارچ‌کش کمکی برای نجات درخت خشکیده نمی‌کند. ولی برای جلوگیری از انتقال بیماری به درختان سالم، باغداران باید به محض مشاهده علایم در یک درخت، با نظر کارشناسان گیاه‌پزشکی محلی از قارچ‌کش مناسب استفاده کرد.
