بدنبال تشكيل مؤسسه تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي (گياه‌پزشكي كشور) ابتدا فعالیت های مربوط به بیماری های ویروسی داخل بخش بیماری های گیاهی صورت می پذیرفت. در اوایل دهه 1350 بدنبال تصویب تشکیلات جدید موسسه، بخش ویروس شناسی به صورت یک بخش مستقل با عنوان "بخش بیماری های ویروسی و کمبودها" ایجاد گردید. از سال 1353 با اضافه شدن نیروهای متخصص (دکتر فیروز ابراهیم نسبت و دکتر شیرین قربانی) و تجهیز آزمایشگاه با امکانات بروز از قبیل میکروسکوپ الکترونی ، آزمایشگاه های بخش از ساختمان بخش بیماری ها منفک و به ساختمان فعلی منتقل گردید. در سال 1362 مجدداً با تغییر ساختار تشکیلاتی موسسه، بخش ویروس شناسی داخل بخش بیماری های گیاهی ادغام می گردد. با توجه به اهمیت بیماری های ویروسی و لزوم توجه بیشتر در زمینه های تحقیقاتی مربوط از سال 1372 مجددا ویروس شناسی از بخش بیماری های گیاهی منفک گردیده و به عنوان واحدی مستقل محسوب گردید. در سال 1386 با ایجاد و تجهیز آزمایشگاه تحقیقات مولکولی، فعالیت های مرتبط با ویروس شناسی مولکولی و بیوتکنولوژی امکان پذیر گردید. هم اکنون این بخش دارای 2 آزمایشگاه سرولوژی و مولکولی می باشد.
فعاليت‌هاي پژوهشي اين بخش، در سه محور اساسي زير در حال انجام است.
1- شناسايي و تعيين پراكنش بيماريهاي مهم ويروسي گياهي كشور
2- بررسي و تعيين خصوصيات جدايههاي ايراني ويروسهاي گياهي
3- مطالعات اپيدميولوژيك و بررسي روشهاي مديريت كنترل و كاهش خسارت بيماريهاي ويروسي
از جمله اهداف تحقيقاتي اين بخش ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
1- معرفي و توسعه روشهاي مختلف مديريت بيماريهاي ويروسي و ارائه مدل‌هاي پيش‌آگاهي،
2- تشكيل، توسعه و تكميل بانك ويروسها و ويروئيدهاي بيمارگر گياهي ايران،
3- خالص سازي و توليد آنتي سرم و ايجاد بانك آنتي سرم به منظور تامين نياز مراكز علمي و تحقيقاتي كشور،
4- بررسي اثرات متقابل ميزبان-ويروس-ناقل،
5- شناسايي مكانيسم‌هاي دفاعي گياهي در مقابل عوامل زيان‌آور ويروسي،
6- معرفي و توسعه روشهاي تشخيص سريع عوامل بيمارگر ويروسي و ويروئيدي در گياهان،
7- بهينهسازي و تدوين دانش فني توليد گياهان سالم و عاري از ويروس و ويروئيد،
8- توسعه و معرفي روشهاي نوين مديريت بيماريهاي ويروسي گياهي متكي بر روش مقاومت با منشا بيمارگر،
9- توسعه روشهاي نوين زيستي در كاهش جمعيت ناقلين بيماريهاي ويروسي،
10- سياست‌گذاري، تعيين اولويت‌ها و نظارت بر پژوهش‌هاي مرتبط با بيماريهاي ويروسي و ويروئيدي گياهان در مراكز تحقيقات كشاورزي كشور،
11- انتشار دستاوردها و يافتههاي علمي (بصورت دستورالعمل، مقاله، نشريه فني يا ترويجي، سخنراني، جلسات انتقال يافته و روز مزرعه، بستههاي صوتي-تصويري آموزشي، دورههاي آموزشي و ...)
1- دانش فني ساخت كيت تشخيصي براي 10 ويروس بيمارگر گياهي
2- دانش فني ويروس زدايي از دو رقم مو ايراني و دو گياه زينتي (آلسترومريا و گل داودي)
3- تهيه نقشه تعيين پراكنش بيماري رايزومايناي چغندرقند در تعدادي از استانهاي كشور
4- شناسايي و تعيين خصوصيات سويه غالب بيماريهاي ويروسي مهم سيبزميني در مزارع كشور
5- بهینه سازی و معرفی تکنیک آر.تی.لمپ جهت ردیابی دو ویروس مهم MDMV و TMV
6- تولید آنتی بادی و بهینه سازی تولید آنتی بادی های مونوکلونال نوترکیب بر علیه 5 بیمار گر مهم گیاهی
7- مشاركت در پروژه توليد ميني تيوبر سيبزميني
8- مشاركت در معرفي سه رقم لوبيا چیتی مقاوم به بيماري های ويروسي
9- شناسايي ويروسهاي مهم بيمارگر در محصولات صيفي گلخانهاي كشور
10- بهینه سازی تولید پروتئین های نوترکیب در میزبان های باکتریایی و گیاهی
11- بررسیکارايي استفاده از مواد افزودنی و آفت کش های با منشا گیاهی Bio-pesticide در مدیریت خسارت بيماري های ويروسي
آزمايشگاه سرولوژیک بيماريهاي ويروسي گياهان:
بيماريهاي ويروسي از مهمترين عوامل كاهش عملكرد گياهان زراعي و باغي ميباشند. تشخيص و مطالعه اين بيماريها با استفاده از روش های شناسایی مبتنی بر آنتی بادی از مهمترین فعالیت های جاری در این آزمایشگاه می باشد.
آزمايشگاه مولکولی بیماری های ويروسی گياهي:
توسعه مرزهاي دانش و فناوري با شتاب چشمگيري در دهههاي اخير سرعت گرفتهاست و اين موضوع ايجاب مينمايد تا در حوزه ويروسهاي گياهي نيز به توسعه و بوميسازي فناوريهاي نوين در عرصه مطالعه اين عوامل و بيماريهاي ناشي از آنها پرداخته شود. توسعه مرزهاي دانش ويروسشناسي گياهي و روشهاي مديريت بيماري متكي بر فناوريهاي نوين و از طرفي لزوم بهرهگيري از تجهيزات خاص و پيشرفته در اين حوزه ايجاب نمودهاست تا آزمايشگاهي با تجهيزات مدرن جهت بررسی خصوصیات مولکولی ویروسهای گیاهی در این بخش توسعه دادهشود.