به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، وبینار آموزشی «مدیریت تلفیقی بیماری های گوجه فرنگی(1)» با تدریس دکتر مریم خضری عضو هيات علمي بخش تحقیقات بیماری های گیاهی روز دوشنبه 20دی ماه سالجاری توسط اداره آموزش و ترویج موسسه در سطح ملی برگزار گردید.
بیماریهای باکتریایی یکی از عوامل اصلی کاهش کیفیت و عملکرد گوجه فرنگی بوده و خسارت اقتصادی زیادی به این محصول پرمصرف وارد می کنند. گیاه گوجهفرنگی مورد حمله 67 عامل بیماریزای گیاهی قرار می گیرد که از این تعداد، 15 عامل باکتریایی هستند. شانکر باکتریایی (Clavibacter michignensis subsp. michiganensis)، لکه باکتریایی (Xanthomonas vesicatoria, X. euvesicatoria, X. perforans, X. gardneri)، خالزدگی (Pseudomonas syringae pv. tomato)،پژمردگی باکتریایی (Ralstonia solanacearum) و بیماری فیتوپلاسمایی تورم جوانه (Big bud) از مهمترین بیماریهای باکتریایی گوجه فرنگی با پراکنش جهانی و خسارت زیاد هستند. مدیریت این بیماریها مشکل بوده و نیازمند استفاده از روش های تلفیقی مختلف برای کاهش خسارت آن ها می باشد.
رعایت بهداشت زراعی گلخانه و مزرعه با ضدعفونی تجهیزات و ابزارآلات کشاورزی، رعایت اصول بهداشتی توسط کارگران، جمع آوری و سوزاندن بقایای بوته های گوجهفرنگی، فلفل و سایر میزبانهای باکتری، همچنین علفهای هرز به ویژه علف های هرز خانواده سولاناسه در داخل یا اطراف گلخانه و مزرعه بلافاصله پس از برداشت در کاهش خسارت این بیماری ها موثر می باشد. عدم کاشت گوجهفرنگی در مجاورت سایر گیاهان تیره سولاناسه، پایش مداوم مزرعه یا گلخانه و حذف و سوزاندن نشاءها و بوته های آلوده، انجام آبیاری قطره ای و اجتناب از آبیاری بارانی می تواند موجب کاهش انتشار و انتقال بیماری از گیاهان آلوده به گیاهان سالم گردد. اصلاح و تقویت خاک با کودها و عناصر ریزمغذی موجب تقویت بوته ها و کاهش حساسیت آن ها به بیماری می گردد.
در مورد بیماری های بذرزاد (شانکر باکتریایی، خال زدگی و لکه باکتریایی)، تهیه بذر سالم و عاری از بیماری مهم ترین و موثرین گام در پیشگیری از بروز بیماری است. اجتناب از کاشت بذرها و نشاءهای سالم در خاک آلوده موجب کاهش بیماری های شانکر و پژمردگی باکتریایی می گردد. محلول پاشی مزارع با ترکیبات مسی مانند اکسی کلرور مس، هیدروکسید مس و بردو جهت کاهش آلودگی و جلوگیری از ایجاد آلودگی های ثانویه موثر است اما موجب کنترل و ریشه کنی این بیماریها نمی گردد. تولید نشاء در گلخانه های حفاظت شده و مجهز به توری های ضدحشره، استفاده از کارت زرد، جهت کاهش جمعیت زنجرک های ناقل و مبارزه شیمیایی با زنجرک های ناقل با استفاده از سموم سیستمیک مناسب و مورد تایید سازمان حفظ نباتات کشور، در کاهش بیماری فایتوپلاسمایی تورم جوانه گوجهفرنگی موثر است.

