بخش تحقیقات گیاه پزشکی اصفهان

تاریخچه

آزمايشگاه‌ بررسي آفات اصفهان در سال 1331 شروع به فعالیت کرد. در آن زمان، اداره كل دفع آفات اصفهان در محل اداره كل كشاورزي در خيابان منوچهري مستقر بود. معاون اداره كل كشاورزي اصفهان، مهندس سجاديان با اختصاص بودجه، امكانات و تجهيزات اوليه و تاًمين نيروي انساني كمك زيادي به تأسيس آزمايشگاه كرد. در خرداد ماه 1333 با نصب تابلوي "آزمايشگاه حشره­شناسي استان نهم كشور" رسماً كار تحقيقات گیاه‌پزشکی در استان اصفهان آغاز شد. نخستين رئيس آزمايشگاه حشره‌شناسي اصفهان دكتر صمد وجداني استاد دانشكده كشاورزي كرج بود كه به مدت 2 سال، از سال 1333 تا سال1335 عهده‌دار اين سمت بود.

كار تأسيس آزمايشگاه و استقرار آن در محل اداره كل و جمع‌آوري تجهيزات اوليه از اقدامات وي بود. بازديد از مزارع و باغات، شناسايي مقدماتي آفات و صدور دستورالعمل جهت كنترل آنها از وظايف كارشناسان و آزمايشگاه در اين دوره بوده است. متاًسفانه از اسامي، مدارج تحصيلي يا سمت كاركنان و كارشناسان آزمايشگاه در اين دوره اطلاعات زيادي در دسترس نيست.

در سال 1334 مهندس كريم دفتري كه از كارشناسان آزمايشگاه بود رياست آزمايشگاه را به عهده گرفت و به مدت 19سال، تا سال 1354، عهده­دار اين سمت بود. دو هدف اصلي در آزمايشگاه بررسي آفات اصفهان دنبال  مي­شد: اول احداث ساختمان اداره در محل فعلي (كيلومتر 2 اتوبان ذوب‌آهن) و دوم پرورش زنبور پارازيتوئيد تخم سن گندم (Telenomus) با همكاري اداره دفع آفات. جهت احداث ساختمان اداره، مهندس فرزين رئيس اداره منابع طبيعي اصفهان زميني را از محل زمين‌هاي خالصه به آزمايشگاه واگذار كرد و سازمان برنامه با استفاده از كمك‌هاي اصل 4 ترومن قرارداد ساخت آزمايشگاه را با فردي بنام خليلي مبني بر ساخت منازل سازماني، گلخانه‌ها، انبارها و ساختمان اداري امضاء و كار ساخت آنها از سال 1346 آغاز شد.

با گسترده شدن دامنه فعاليت و امكانات آزمايشگاه بررسي آفات اصفهان، متخصصين بيشتري جذب آن شدند، به خصوص در دهه 50 تعداد زیادی کارشناس آفات و بیماریهای گیاهی به کادر آزمایشگاه پیوستند.

همچنین از سال 1350 با تكميل ساختمان اداره بررسي آفات در كيلومتر 2 اتوبان ذوب­آهن، آزمايشگاه از خيابان منوچهري به محل جديد انتقال يافت. ساختمان جديد در زميني به مساحت 4 هكتار روبروي زندان مركزي اصفهان واقع شده­ و داراي حدود 2000 مترمربع ساختمان اداري در3 طبقه، دو دستگاه گلخانه به مساحت 552 مترمربع و 195 متر مربع انبار، ايستگاه هواشناسي، ساختمان خاكشوئي، موتورخانه، پاركينگ خودروها و منازل مسكوني است.

 

آزمايشگاه بررسي آفات اصفهان داراي مشاوران آلماني از جمله دكتر هوله، دكتر كلت و دكتر نيمان بود كه مرتباً از طرح‌هاي در دست انجام و فعاليت­هاي تحقيقاتي در اصفهان بازديد مي­كردند و ضمن آموزش كاركنان، تعدادي را نيز براي ادامه تحصيل انتخاب و به آلمان اعزام مي‌نمودندكه ازجمله آنها مي­توان از مهندس ابراهيم بهداد نام برد. در طبقه زيرين آزمايشگاه، اتاق‌هاي حرارت ثابت جهت مطالعه و تحقيق روي آفات و بيماريهاي گياهي در شرايط حرارت و رطوبت مشخص، توسط كارشناسان آلماني ساخته شد.

 

ابراهيم بهداد

سال 1354 با بازنشسته شدن مهندس دفتري، دكتر ابراهيم بهداد كه قبلاً معاون آزمايشگاه بود و به تازگي از آلمان مراجعت كرده بود به عنوان ریيس اداره منصوب و تا سال 1379 به مدت 25 سال در اين سمت بودند. در سالهايي كه وي عهده‌دار اين سمت بود، تحقيقات آفات و بيماريهاي گياهي از نظر كيفي رشد فراواني داشت. تا پيش از سال 1354 از طرح‌هاي تحقيقاتي انجام شده گزارش كامل و جامعي نوشته و منتشر نمي‌شد. براي نخستين بار در اين سال محققين از فعاليت‌هاي انجام شده بصورت سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و ساليانه گزارش مي‌دادند و پس از انجام طرح يا پروژه تحقيقاتي گزارش نهايي خود را ارائه مي‌كردند. نكته جالب اينكه اين روش گزارش‌دهي در ايران، براي نخستين بار در اصفهان باب شد و بعد بقيه استانها نيز از اين روش تبعيت كردند. آزمايشگاه در اين دوره علاوه بر فعاليت‌هاي تحقيقاتي، به كارهاي ترويجي نظير نمايش فيلم‌هاي آموزشي در روستاها، انتشار پوسترهاي ترويجي در تيراژهاي بالا (5000 نسخه)، اجراي برنامه‌هاي راديويي براي كشاورزان، برگزاري كلاس‌هاي آموزشی در روستاها حتي در شرايط سخت و دشوار زمستان‌هاي سرد و يخبندان داران و فريدونشهر نيز اقدام مي‌كردند. 

 

انتشار مقالات علمي و ترويجي در اين دوره در دستور كار قرار داشت. از اولين مقالات علمي آزمايشگاه مي‌توان به مقاله پسيل گز (كه قبلاً با عناوين پشه گز يا زنجرك گز شناخته مي‌شد) در مجله دهقان روز (سال 1348) اشاره كرد.

در سال 1378 مهندس حسین سماواتیان به سمت ریاست بخش تحقیقات گیاه‏پزشکی اصفهان منصوب شد و دکتر ابراهیم بهداد در سال 1379 به درجه بازنشستگی نائل آمد. ایشان فعالیت‏های علمی خود را از سال 1380 به‏عنوان معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان (خوراسگان) ادامه داد.

در سال 1381 دكتر شعبان شفيع‌زاده به سمت رياست بخش تحقيقات گياه‌پزشکي منصوب شد. تا زمان بازنشستگی در سال 1390 ریاست بخش تحقیقات گیاه‏پزشکی را برعهده داشتند.


دستاوردها

از زمان تأسيس بخش تحقيقات گياه‌پزشکي اصفهان تاكنون، طرح تحقيقاتي  زیادی اجرا شده است و نتايج آنها به صورت‌هاي مختلف؛ مانند مقاله، بروشور، نشريه ترويجي، پوستر، سخنراني و ارائه در سمينارها و كنگره­هاي ملي و بين­المللي ارائه شده­است. با توجه به اينكه ذكر تمامي اين دستاوردها در اينجا عملاً امكان پذير نيست تنها به ذكر نمونه­هائي از آنها بسنده مي­شود:

- مبارزه با آفات و بيماريهاي خاكزي با  استفاده از اشعه خورشيدي.1370

- معرفی ترکيب خمير سمي بومي مناسب جهت کنترل Zeuzera pyrina درايران.1380

- معرفی سه گونه کرم‏ مفتولی به نام‏های Agriotes iranicus , Agriotes bagherii   و  Agriotes proximoides که برای فون حشرات جهان جدید هستند.1380

- اولين گزارش زنبورهاي پارازيتوئيد كرم ساقه‌خوار ذرت.1380  

- نحوه كنترل علف‌هاي هرز مزاحم برداشت در زراعت گندم. 1382 

- بررسي و شناسايي علل وقوع عارضه پژمردگي و خشكيدگي خوشه خرما در منطقه خور و بيابانك استان و ارايه راه حلهاي مناسب جهت كنترل بيماري. 1382

- جداسازي ويروس‌هاي موزاييك شلغم TUMV و موزاييك گل كلم Ca. MU از تربچه. 1383

- تاثير باكتري Pasteuria penetrans  در كنترل نماتودهاي ريشهگرهي (Meloidogyne spp.) پسته درشرايط گلخانه. 1383

- کاربرد تلفیقی  گياهان تله مقاوم و تناوب با گياهان غير ميزبان در کاهش جمعیت نماتود سیستی چغندر­قند ( Heterodera schachtiiو كميت و كيفيت چغندرقند در سمیرم اصفهان. 1383

- تعيين ارقام مقاوم و متحمل به بيماري ريشه سرخي پياز. 1383

- مشخص نمودن بيولوژي سزاميا بر روي سورگوم در منطقه اردستان. 1383

- کاهش مصرف علف کش در  مزارع ذرت دانه‌اي با معرفی علف کش‌های جدید. 1385

- معرفی آفات گلرنگ در اصفهان. 1385

- شناسايي نماتودهاي راسته Tylenchida در مزارع كلزا استان اصفهان. 1386

- ارقام مقاوم سیب زمینی به بیماریهای ریزوکتونیا، اسکپ و لکه موجی. 1386

- پایه های مقاوم کدو به بیماری پوسیدگی طوقه جهت پیوند خیار درختی. 1386

-    تأثير مقادير مختلف كود مرغي، شخم تابستانه و تلفيق آنها در كنترل نماتود ريشه گرهي Meloidogyne spp. در كشت خارج از فصل طالبي و خربزه در منطقه اردستان استان اصفهان. 1386

- كاهش مصرف علف کش ها با کاشت گياه پوششي Bromus inermis در  باغات میوه. 1386

- اولين گزارش از خسارت آفت هليوتيس و مگس‌هاي ساقه خوار از روي ساقه ذرت. 1386

- مبارزه ی تلفیقی بیماری لکه موجی سیب زمینی (ارقام، اثر تاریخ کاشت، شیمیایی). 1388

- معرفی میکروکپسول کاراته (لمبدا سای هالوترین )10درصد در دز100 ميلي ليتر در هکتاربرای مبارزه با سن مادر وپوره های سن گندم. 1388

- جمع‌آوري و شناسايي زنبورهاي پارازيتوئيد مگس گلرنگ در اصفهان ، شامل گونه‌هاي Pachyneuron concolor Forster , Antistrophoplex conthurantus Masi  و Bracon hebetor Say. 1388

- كنترل پيچك صحرايي  با استفاده از علف‌کش‌های پس رويشي در باغ‌ها. 1389

- شناسايي ويروس موزاييك زرد كدو ZYMV  و ويروس موزاييك هندوانه WMV-2 بعنوان مهمترين عوامل ويروسي در محصولات جاليزي در استان اصفهان. 1389

- شناسايي بلايت باكتري ذرت در مناطق ذرت كاري گلپايگان ، برخوار و براآن. 1389

- شناسايي فلور علف‌هاي هرز مزارع گندم ديمي و آبي استان. 1389

- بررسی میزان حساسیت یا تحمل ارقام مختلف گلرنگ به مگس گلرنگ و تعیین مناسب‎ترین تاريخ كاشت گلرنگ در اصفهان. 1389

- تعیین میزان کارایی زنبور پارازیتوئید تخم سن گندم Trissolcus grandis در مزارع گندم استان اصفهان. 1390

- معرفی و بکارگیری مگس Coenosia attenuata شکارگر مگس مینوز برگ سبزی در کشت خیارگلخانه­ای. 1391

- اندازه‏گیری میزان باقیمانده سموم حشره­کش در سیب و گلابی در استان اصفهان. 1391

- جمع­آوری و شناسایی آفات بذرخوار گیاهان علوفه­ای و لگوم‏های مرتعی و دشمنان طبیعی آنها در اصفهان. 1391

- شناسايي و ارزيابی کارايي گونه­هاي زنبورهای تريکوگرامای (Trichogramma spp.) رهاسازي­شده برعليه کرم گلوگاه انار ، Ectomyelois ceratoniae Zell، دراستان اصفهان. 1392

- شناسایی، تعیین تراکم جمعیت و پراکنش جغرافیایی نماتودهای انگل داخلی در مزارع سیب زمینی استان اصفهان. 1392

- تهیه نقشه پراکنش زنگ سیاه گندم در مناطق مختلف کشور با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی. 1392

- شناسایی عوامل بیمارگر تغییر خوشه برنج در استان اصفهان. 1392

- شناسایی، تعیین تراکم جمعیت و پراکنش جغرافیایی نماتودهای انگل داخلی در مزارع سیب زمینی استان اصفهان. 1392

- معرفی گياهان تله مقاوم به نماتود سيستي چغندرقند و کنترل آن با استفاده از گیاهان تله و گياهان غير ميزبان. 1394

- معرفی روش کشت نشایی جهت کاهش میزان مصرف سموم حشره کش در محصول پیاز. 1394

- معرفی روش پرورش انبوه سن شکارگر Nesidiocoris tenuis . 1394

- معرفی روش پرورش انبوه زنبور پارازیتوئید Cotesia vestalis  . 1394

- مدیریت تلفیقی آفت پسیل گلابی با استفاده از سنک شکارگر Anthocoris nemoralis . 1394

- شناسایی حشرات دارای پتانسیل مبارزه بیولوژیک با علف های هرز در مزارع گندم شهرستان اصفهان. 1394

- بررسی تاثیر ترکیب ماری گلد در کنترل نماتود مولد گره ریشه در باغات پسته و انار. 1394

- اتیولوژی و کنترل ناهنجاری‏های میوه ارقام سیب گلدن دلیشز و رد دلیشز در باغ های سمیرم. 1394

- معرفی گیاهان تله جهت کاهش جمعیت بید کلم در محصول اصلی در استان اصفهان. 1394

- بررسی بیواکولوژی کرم گلوگاه انار در اصفهان. 1396

- بررسی بیواکولوژی شب‏پره مینوز گوجه‏فرنگی Tuta absoluta (Lep.; Gelechidae) در استان اصفهان. 1396

- معرفی چهارگونه آفت جدید از گلستان‏های گل‏محمدی کاشان و ارائه یک برنامه مدیریت تلفیقی آفات گل محمدی. 1396

- مدیریت تلفیقی بید کلم با استفاده از زنبور پارازیتوئید بومی Cotesia vestalis و آفت‏کش میکربی Bacillus thuringiensis  در مزارع کلم. 1396

- شناسایی و مدیریت ویروس آبله ای آلوPPV (شارکا) عامل عارضه چوب پنبه ای شدن و ریزش میوه آلو در باغات خوانسار. 1397

 

 


محققین بخش

6.1.15.0
گروه دورانV6.1.15.0